Er beweegt heel wat rond de gevangenissen het laatste jaar. Heel wat keren hebben de gevangenissen in België het nieuws gehaald en steeds was het kommer en kwel. Het ene bericht was al negatiever dan het andere.
Hoe zou dat nu toch komen ?
Jarenlang werd er door de verschillende justitieministers neergekeken op de gevangenissen en hun personeel. Het koste té veel aan de staat en het bracht geen stemmen op. Waarom zou er dan ook iemand zijn nek voor uitsteken ? De moeite doen om iets te veranderen ?
Nu er echter een ex-gedetineerde in de media gaat beweren dat het zo slecht gaat en dat men er de mensen behandelt als beesten blijkt het ineens een hot-item. Iedereen is ineens expert geworden in strafuitvoering en al zijn dagelijkse beslommeringen. Iedereen weet hoe men het probleem moet oplossen en staat te springen om zijn ding te doen.
Maar is het ook zo ?
Ligt de oplossing voor het grijpen of is het toch iets moeilijker dan op het eerste gezicht zou blijken ? Kan men met een handomdraai de problemen aanpakken ? Neen, natuurlijk niet ! Hier is meer aan de hand en er is meer nodig dan een wondermiddeltje. Een bezoekje aan de gevangenis geeft geen goed beeld van wat er leeft en wat er nodig is. Mijnheer Patrik Van Krunkelsven komt na een bezoek van een uurtje tot de vaststelling dat de instelling in Merksplas gesloten moet worden.
Gelukkig was er de directeur – generaal voor de strafinrichtingen die deze man even netjes met zijn voeten terug op de grond zette.
Om zich een idee te kunnen vormen over een dergelijke instelling moet je dagdagelijks aanwezig zijn en geconfronteerd worden met de kleine en grote problemen die je tegen komt op de werkvloer. Je bent dus eigenlijk verplicht om het personeel hierin te betrekken want anders wordt het natte vinger werk.
Een kijk op het dagelijkse bestaan van deze aparte wereld. In een gevangenis werken is geen simpele job, het vergt heel wat mensenkennis en vaardigheden om je mannetje te staan op een sectie. Beeld je even een sectie voor waar 50, 60, 70 of meer gedetineerden (of geïnterneerden) verblijven. Kamers die geschikt zijn voor één persoon maar waar er 2, 3 of zelfs 4 personen verblijven.
Mannen die dikwijls uit het ruwe wereldje van de criminaliteit komen en zeker niet op hun mondje gevallen zijn. Die dagdagelijks proberen om de noodzakelijksregels die er zijn te overtreden. In die omstandigheden dient een penitentiaire beambte zijn werk te doen !
De benaming cipier dekte allang de lading niet meer en de job houdt dan ook veel meer in dan enkel een deur openen of sluiten. Je plan kunnen trekken in verschillende talen, situaties goed kunnen in schatten, bemiddelen waar nodig, agressie onder controle krijgen, een goed incasseringsvermogen hebben en dit alles zo humaan mogelijk. Mogelijk ? Moet men niet altijd humaan optreden ?
Kijk hier zit de inschattingsfout van politiekers die nu menen dat ze op de kar moeten springen van mensenrechtenorganisaties.
De gedetineerden krijgen via de wet Dupont steeds meer rechten maar vergeten wel hun plichten. Telkens schreeuwen zij voor meer rechten en mogelijkheden, maar vergeten hoe zij hun slachtoffer alle rechten hebben ontnomen. Zij voeren de druk op en brengen hierdoor de dagelijkse werking in het gedrang.
Met mijn ervaring op de werkvloer, ervaar ik steeds hetzelfde. Personeelsleden die met hart en ziel hun werk uitvoeren en de gedetineerden helpen waar ze kunnen. Personeelsleden die dikwijls onder zeer hoge druk komen te staan door het geweld in de gevangenis. Die gedetineerden ontdekken die er stilletjes een eind aan hebben gemaakt. Een mooi zicht is anders, geloof me !
Om nog maar te zwijgen over hoe je dit "alléén" moet verwerken en weer door moet gaan met je andere dagelijkse taken.
Anderen proberen het personeel dan weer te verleiden "om te kopen" met allerlei zaken of beloftes om iets meer gedaan te krijgen. Sommigen echte "beroepsoplichters" kennen alle trucjes om het personeel op het verkeerde been te brengen en hiertegen moet je dan opgewassen zijn, want je bent toch penitentiair beambte.
Van uit het niets treed één van hoger omschreven ex-gedetineerden in de spotlights en gebruikt de media om zijn ding te doen. Beschuldigd "iedereen" van het personeel van misbruik in de strafinstellingen en de kar is aan het rollen.
Mensenrechtenorganisaties houden de motor aan de gang en contacteren, met hun politieke kennis van de zaken, de volksvertegenwoordigers en parlementsleden.
En ja hoor, het zijn bijna verkiezingen en dit is toch wel gemakkelijk meegenomen. Wij zullen nu eens even een kijkje gaan nemen en voorstellen lanceren die het nu allemaal gaan oplossen.
Laat me duidelijk stellen. De oplossingen zijn er al jaren, alleen worden ze niet ingeschakeld wegens te duur !
- Nieuwe instellingen of verregaande renovaties van de gebouwen.
- Een langdurige en blijvende opleiding van het personeel.
- Juridische bescherming van het personeel.
- Een correcte, wettelijke maar ook werkbare omkadering voor het personeel.
Alle goede bedoelingen ten spijt, maar de wet Dupont is té eenzijdig om goed te kunnen functioneren. Er is géén aandacht voor het personeel die het moet uitvoeren.
Er is té weinig nagedacht over hoe dit in de praktijk zou moeten werken met de middelen die nu voor handen zijn.
Hopelijk mag er iemand opstaan die, met de moed der wanhoop, dit dossier weer vlot wilt trekken. Ik ben in elk geval bereid hieraan mee te werken en ik weet zeker dat heel wat van mijn collega’s er net zo over denken.
